Chính sách chuyn di xanh ca mt s doanh nghip nhà nc ln nht trong l~inh vc nang lng ca Trung Quc dang giúp Bc Kinh dt dc mc tiêu hng ti dc lp v nang lng dng thi m rng v th dn du ca dt nc v c^ong ngh sch.
Trong nhiu thp niên, các doanh nghip nhà nc (SOE) khng l ca Trung Quc dc các chuyên gia ví von nh nhng “con khng long” dang ru r~a. H gi nh vy vi hàm 'y các SOE s dng quá nhiu ngun tài nguyên quí giá ca dt nc nhng to ra giá tr kinh t kh^ong tng xng.
Nhng gi d^ay, khi các SOE chuyn hng chi tiêu vn sang c^ong ngh sch, Trung Quc d~a tang t trng c^ong sut sn xut din tái to, ch yu là nang lng mt tri, gió và thy din, lên khong 50% tng sn lng din vào nam 2023. Con s này tang t 38% vào nam 2019 và 29% vào nam 2013, theo h~ang t vn Rystad Energy.
Theo mt ph^an tích gn d^ay ca nhà ph^an tích Xuyang Dong ca Climate Energy Finance (CEF), mt t chc t vn ca 'Uc, Trung Quc dang trên dà vt mc tiêu tang 50% c^ong sut lp dt nang lng tái to trong k hoch hoch 5 nam ln th 4, t 2021 dn 2025.
Các nhà chính tr ch^au ^Au và M ch trích s tr cp hào phóng ca Bc Kinh cho hot dng sn xut các sn phm c^ong ngh sch, g^ay bt li cho các c^ong ty nang lng ca h. Nhng Xuyang Dong ghi nhn, cu trúc ch do và kim soát mang tính tp trung c~ung nh tính liên tc trong qun tr ca Trung Quc d~a giúp nc này dt nhng tin trin ln trong cuc chin chng bin di khí hu.
Bà nói, khi Bc Kinh yêu cu các SOE chuyn hng sang nang lng tái to, h ngay lp tc tu^an th. Bà cho rng, các nc phng T^ay vp phi nhiu rào cn di vi quá trình kh carbon bt ngun t “ch ngh~ia ngn hn thin cn” ca các th trng tài chính, các cuc tranh c~ai gay gt d thit lp giá carbon và tình trng gián don chính sách khi chính ph thay di.
Dng lc du t vào nang lng tái to ca các SOE ca Trung Quc dc thúc dy bi các cam kt v khí hu vào nam 2020 ca Ch tch Tp Cn Bình. Trung Quc là nc phát thi khí nhà kính ln nht th gii, chim khong 30% tng lng khí thi toàn cu, nhng Bc Kinh cam kt dt mc phát thi dnh dim vào nam 2030 và da mc phát thi ròng carbon v zero vào vào nam 2060.
Các SOE là tr ct ca nn kinh t ln th hai th gii, dóng góp 66% GDP vào nam 2023, theo các chuyên gia chính sách c^ong Zhang Fang và Zuo Jialu ca Di hc Thanh Hoa. Và trong l~inh vc nang lng, tính quy m^o dóng vai trò rt quan trng. Các SOE có ngun lc và s h tr d phát trin các ngun tài nguyên gió và mt tri tt nht, vi quy m^o ln vùng t^ay bc xa x^oi ca Trung Quc. D^ay là nhng khu vc mà các doanh nghip t nh^an nh hn có th gp khó khan d hot dng.
Mt dc dim khác trong vic hoch dnh chính sách ca Trung Quc là các mc tiêu mà các nhà l~anh do d~a c^ong khai tuyên b him khi b b l. Dng lc du t mnh m vào nang lng tái to, cùng vi tc d din hóa giao th^ong nhanh chóng ca Trung Quc khin nhiu chuyên gia d báo dnh dim phát thi ca Trung Quc có th dn sm hn nam 2030.
Và 'y ngh~ia ca cuc chuyn di xanh ca các SOE ca Trung Quc vt xa các mc tiêu tham vng v khí hu. Khu vc SOE ca Trung Quc vn ni ting là bo th, nhng h dang du t nhiu hn vào c^ong ngh mi, cha dc chng minh, bao gm c các c^ong ty khi nghip. “H thc s dang th nghim các c^ong ngh mi và chun da chúng vào s dng thng mi”, Yicong Zhu, nhà ph^an tích nang lng tái to ca Rystad Energy, nói.
Diu này dang thúc dy các n lc nghiên cu và phát trin ca khu vc t nh^an vào thi dim th trng vn suy yu, dng thi, có ngh~ia là Trung Quc có d diu kin d ni rng v trí dn du toàn cu v các c^ong ngh sch quan trng. Trong mt ví d dc CEF trích dn, Tp doàn dóng tàu nhà nc Trung Quc (CSSC) dang phát trin phiên bn tuc-bin din xa b ln nht th gii, vi chiu dài ca cánh qut là 128 mét, và dng kính ca cánh qut (chiu rng ca vòng tròn dc quét bi các cánh qut) lên dn 260 mét. Tuc-bin này cung cp d nang lng cho khong 40.000 h gia dình mi nam.
Vi nhng cam kt v khí hu ca Ch tch Tp Cn Bình, các SOE có rt ít la chn ngoài vic tham gia vào quá trình chuyn di xanh. Và có nhng du hiu cho thy, h dang nhn ra dng thái xoay trc chin lc mang li hiu qu kinh doanh tt.
Nam ngoái, nhà ph^an tích Yicong Zhu và các dng nghip d~a nghiên cu k v hiu qu tài chính ca 14 SOE sn xut din ca Trung Quc trong vòng 3 nam tính, dn cui nam 2022. H nhn thy rng, nang lng tái to mi mang li nhiu li nhun hn cho các SOE, vn trc d^ay ch da vào than và khí dt d sn xut din.
Tuy nhiên, nh Zhang Fang và Zuo Jialu ca Di hc Thanh Hoa ch ra, tính thiu minh bch trong khu vc SOE vn còn là mt vn d. H cho bit, rt ít SOE ca Trung Quc c^ong khai s liu phát thi chính xác. Hn na, than vn cung cp khong 60% sn lng din thc t ca Trung Quc trong nam 2023.
Simeng Deng, nhà ph^an tích ca Rystad Energy, cho rng, n lc bo dm ngun cung din và tránh tình trng ct din vn là diu ti quan trng di vi các SOE trong l~inh vc nang lng. “D tin cy là diu quan trng nht. H kh^ong mun khin danh mc du t tr nên quá ri ro (nu ph thuc vào nang lng tái to). Dng gi h là khng long na”, Deng nói.
Theo Financial Times